Այն կոտորակը, որի համարիչը փոքր է հայտարարից անվանում ենք կանոնավոր կոտորակ։
Օրինակ՝ կոտորակը կանոնվոր է, քանի որ 5<8։
Այն կոտորակը, որի համարիչը մեծ է հայտարարից կամ հավասար է նրան անվանում ենք անկանոն կոտորակ։
Օրինակներ՝
5/8 կոտորակը անկանոնէ, քանի որ 7>5
կոտորակը անկանոնէ, քանի որ 7=7:
Առաջադրանքներ՝
Իրարից առանձնացրեք կանոնավոր և անկանոն կոտորակները․
9/5, 7/14, 16/15, 7/18, 117/25, 789/855, 7/3, 27/35, 171/95, 79/95, 56/65, 11/11
կանոնավոր
7/14, 7/18, 789/855, 27/35, 79/95
անկանոն
9/5, 16/15, 117/25, 7/3, 171/95, 11/11
Աստղանիշը փոխարինիր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս
կանոնավոր կոտորակ
7/9, 17/34, 176/215, 127/198
Անկանոն կոտորակ
59/19, 847/314,286/215 127/107
Համեմատեք․
7/34< 8/3
27/4>82/94
9/34<8/7
1 > 3/4
1 < 4/3
1 =6/6
Արտահայտիր նշված միավորներով՝
8/5 դմ = 10:5×8=16սմ
4/10մ=100:10×4=40 մ
6/10սմ=10:10×6=6սմ
4/25կգ= 1000։25х4=160 գ
Խնդիր1․
Մայրիկը իր պատրաստած գաթայի 1/5-րդ մասը տվեց Արմենին, 2/5-րդ մասը՝ Դավիթին, իսկ մնացած մասը՝ Սերգեյին։
Ո՞ւմ բաժինն էր ամենաշատը։
1/5+2/5=3/5
5/5-3/5=2/5
Սերգեին ու Դավիթը կերել են ամենաշատը և իրար հավասար։
Խնդիր2․
Ավտոմեքենան պետք է անցներ 150 կմ ճանապարհ։ Նա մինչև կեսօր անցավ ճանապարհի 3/5-րդ մասը։ Որքա՞ն ճանապարհ նրան մնաց անցնելու։
150:5×3=90
150-90=60
Խնդիր3․
Ամբողջ ճանապարհի 3/4-րդ մասը անցնելուց հետո ո՞ր մասը կմնա անցնելու։
4/3-4/4=1/4
Խնդիր4․
Գիրքն ունի 280 էջ։ Գայանեն կարդաց գրքի 3/5-ը։ Քանի՞ էջ մնաց կարդալու։
280:4×3=210
280-210=70
Լրացրու բաց թողնված բառը(բառերը)։
Եթե կոտորակի համարիչը փոքր է հայտարարից, ապա այդպիսի կոտորակն անվանում են կանոնավոր կոտորակ։
Եթե կոտորակի համարիչը մեծ է հայտարարից կամ հավասար է նրան, ապա այդպիսի կոտորակն անվանում են անկանոն կոտորակ։