Արամ Խաչատրյանը տաղանդավոր կոմպոզիտոր է, որի ստեղծագործությունները համաշխարհային երաժշտական գանձարանի նմուշներից են: Նրա անունը հայտնի է ողջ աշխարհում, նրա ստեղծագործությունները կատարվում են երկրագնդի բոլոր անկյուններում: Խաչատրյանի երաժշտությունը հնչում է նաև ռադիոյով, հեռուստատեսությամբ, կինոֆիլմերում: ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ն Խաչատրյանին դասում է 20-րդ դարի ամենահայտնի կոմպոզիտորների շարքին. մեր ժամանակների ամենահանրածանոթ ստեղծագործությունների ցուցակում առաջնային տեղերից մեկը զբաղեցնում է նրա «Սուսերով պարը» «Գայանե» բալետից:
Արամ Խաչատրյանը ծնվել է 1903թ. հունիսի 6-ին Թիֆլիսի (այժմ Թբիլիսի) Կոջորի արվանձանում, հայ կազմարարի ընտանիքում:
«Հին Թիֆլիսը հնչուն, երաժշտական քաղաք է, – հետագայում գրում է Խաչատրյանը, – բավական էր անցնել կենտրոնից քիչ հեռու գտնվող փողոցներով ու նրբանցքներով, որպեսզի մխրճվել ամենատարբեր աղբյուրներից ստեղծված երաժշտական մթնոլորտի մեջ …»:
Կարևոր էր, որ այդ ժամանակ Թիֆլիսում գործում էին երաժշտական մի շարք հաստատություններ՝ ՌԵԸ-ի (Ռուսական Երաժշտական Ընկերության) բաժանմունքը, երաժշտական ուսումնարանը և իտալական օպերայի թատրոնը: Այստեղ ապրում էին շատ տաղանդավոր երաժիշտներ, որոնց ներդրումը մեծ է հայ և վրաց կոմպոզիտորական դպրոցների ձևավորման գործում: Արվեստի այնպիսի հայտնի գործիչներ, ինչպիսիք են Ֆյոդոր Շալյապինը, Սերգեյ Ռախմանինովը, Կոնստանտին Իգումնովը, իրենց այցելությամբ հարստացնում ու աշխուժացնում էին Թիֆլիսի երաժշտական կյանքը:
Այս բազմերանգ երաժշտական մթնոլորտն իր ազդեցությունը թողեց Խաչատրյանի ստեղծագործությունների վրա: Նրա երաժշտությունը երբեք չէր սահմանափակվում նեղ ազգային շրջանակներով և «խոսում» էր ամենալայն լսարանների հետ: Խաչատրյանը մեծ հարգանք ու կենդանի հետաքրքրություն էր ցուցաբերում տարբեր ժողովուրդների երաժշտության նկատմամբ. նրա աշխարհայացքի և ստեղծագործությունների բնորոշ հատկություններից մեկը ինտերնացիոնալիզմն էր:
Չնայած Ա.Խաչատրյանի երաժշտական ընդունակությունները ի հայտ են եկել վաղ հասակում, այնուհանդերձ նոտաները նա սովորել է 19 տարեկանում: Դա 1922 թվականն էր, երբ կոմպոզիտորն եկավ Մոսկվա և ընդունվեց Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարան (թավջութակի դասարան): Միաժամանակ նա սովորում էր Մոսկվայի համալսարանի ֆիզիկա-մաթեմատիկական ֆակուլտետում՝ ստանալով կենսաբանական կրթություն:
Խաչատրյան-երաժիշտն արտակարգ արագ էր զարգանում: Կարճ ժամանակում նա ոչ միայն լրացրեց բաց թողածը, այլև դարձավ լավագույն ուսանողներից մեկը՝ հնարավորություն ստանալով համերգներով հանդես գալ Մոսկվայի կոնսերվատորիայի Մեծ ու Փոքր դահլիճներում: